برهان حدوث امام رضا علیه السلام

امام رضا علیه السلام در جواب کسی که پرسید دلیل بر وجود خداوند چیست؟ فرمودند: «أنت لم تکن ثم کنت،‌ و قد علمت أنک لم تکوّن نفسک و لا کوّنک من هو مثلک[1]»؛ «دلیل حدوث عالم خود هستی که پیش از این نبودی ولی اکنون هستی و تو می دانی که پدیدآورنده‌ی خودت نیستی و کسی مانند تو نیز به وجود آورنده‌ی تو نیست». این استدلال مقدمات روشن ولی ذکر نشده دارد و با ظاهر کردن این مقدمات بدیهی بودن و درستی استدلال امام روشن می‌شود و در واقع تقریر کلام امام به این صورت خواهد بود که:

  1. «تو معدوم بودی و موجود شدی»؛
  2. در این صورت «یا علت نداری(باطل است) و یا علت داری»؛
  3. در صورت دوم که علت داری، «یا علت خودت هستی(باطل است) و یا علت خودت نیستی»؛
  4. در صورتی که علت خودت نیستی، «یا علت مثل تو است(باطل) و یا علت مثل تو نیست».

مقدمه اول که «تو معدوم بودی و موجود شدی» بدیهی است